BÖLÜME DAİR:
“Türk dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedir. Çünkü Türk milleti geçirdiği sayısız felaketler içinde ahlâkının, geleneklerinin, hatıralarının, çıkarlarının, kısaca bugün kendi milliyetini yapan her şeyin, dili sayesinde korunduğunu görüyor. Türk dili Türk milletinin, kalbidir, zihnidir.”
M. KEMAL ATATÜRK
Dil kusurlu ise, kelimeler düşünceyi iyi ifade edemez. Düşünce iyi ifade edilmezse, vazife ve hizmetler gerektiği gibi yapılamaz. Vazife ve hizmetin gerektiği şekilde yapılmadığı yerlerde âdet, kaide ve kültür bozulur. Âdet, kaide ve kültür bozulursa adalet yanlış yollara sapar. Adalet yoldan çıkarsa, şaşkınlık içine düşen halk ne yapacağını, işin nereye varacağını bilmez. İşte bunun içindir ki, hiçbir şey dil kadar mühim değildir.” Aracı dil olan edebiyatı, öğrenciler, bir ders olmaktan çok; bir zevk, hayatı yeniden anlamlandırma, kendilerini ve çevrelerini farklı bir bakış açısıyla değerlendirmelerine yardımcı olacak bir sanat dalı olarak görürlerse, Türk edebiyatı dersi ve edebiyat kavramı, onlar için eğlence, mutluluk ve kendilerini anlamada güzel bir kaynak olacaktır. Edebiyatın zevkine varmış bir kişi ile edebiyata uzak kalmış bir kişinin günlük konuşmada geçen bir sözü bile algılayışı, yorumlayışı aynı düzeyde değildir. Sözcüklerin basit anlamlarından öteye gidemeyen bir kişi ile sözcüklerin çağrışım değerlerinden yararlanan bir kişinin estetik anlayışı, yorumlayışı ve kendini ifade edişi farklıdır. Edebiyat, sözü ustaca kullanma sanatıdır. Dile yazılı ya da sözlü şekil vermesini bilen, sosyal hayatta da kendini doğru ifade eder. Bu nedenle öğrencilerin, edebiyat dersine ilgili olmaları, onları hem diğer derslerde hem de birey olarak dış dünyada başarılı olmalarına yardımcı olacaktır. Dilini doğru kullanan öğrenciler, dilin doğru kullanıldığı güzel örneklerle kendilerini yetiştireceklerdir. Bu da ancak öğrencilerin edebiyatı sevmeleri ve Türk edebiyatı dersine ilgilerinin varlığıyla mümkün olacaktır.
Türk Dili ve Edebiyatı dersinin içeriği ve amaçları şöyledir:
Türkçeyi doğru ve etkili kullanma yetkinliği, sistemli, eleştirel okuma alışkanlığı, derinlikli metin çözümleme becerileri kazandırmak ve sanatsal yeteneklerin ortaya konması için fırsatlar yaratmak üzere; Türk dilinin ve edebiyatının gücünü, zenginliğini anaokulundan 12. sınıfa kadar bütünlük gösteren bir programla öğretmek; öğrencilerin “okuma-yazma-dinleme-konuşma” becerilerini en mükemmel düzeye taşımak; TYT-AYT gibi belirleyici sınavlarda başarılı sonuçlar alınmasını sağlamak; ulusal ve evrensel değerleri Türk ve dünya edebiyatının seçkin örneklerini çözümleme yorumlama yoluyla benimsetmek; kendini etkili biçimde, özgürce ve sanatla ifade eden bireyler yetiştirmek temel hedeflerimizdir.
Ana dilde yetkinleşme, bireyin sosyal bir varlık olarak toplumda yer edinebilmesini, evreni algılamasını ve yorumlamasını, özgür ve eleştirel düşünebilmesini sağlar. Edebiyat da tarihe ve topluma tanıklık ettiği gibi insanları düşünme, sorgulama ve araştırmaya yönelterek kişisel gelişimin kapılarını açar. Okumak, düşünmenin; düşünmek, üretmenin; üretmek de başarının temelini oluşturur.
Ailede başlayan ve ilköğretimde temellendirilen dil kullanımı ve edebiyat sevgisinin bilinçle kavranacağı lise yıllarında bu süreç, şu çalışma ve etkinliklerle sağlamlaştırılmaktadır:
İskenderun Özel Başkent Orta öğretim Okullarında Türk Dili Ve Edebiyatı Etkinlikleri
Gazete haberlerinden hikâye yazdırma
Öğrencilere sunum hazırlatma
Beş dakikalık hazırlıklı konuşma uygulamaları
Klasik müzik eşliğinde yazı yazdırma ve kitap okutma
Yeni çıkan kitapların tanıtımını yapma
Haftalık yazı yazma ödevleri verme
Bir konuşma metninin dinletilmesinden sonra soru sorma
Yazarın rolüne girip hayatını anlattırma
Yanlış kelimeleri vererek düzeltme çalışmaları yaptırma
Noktalama işaretleri olmayan metin uygulaması
Sahnede dramatize çalışmaları
Güncel olaylar hakkında yorum yaptırma
Günlük hikâye, bilmece ve yazılara yer verme
Sınıf panosunu kullandırma.
Edebiyat panosunda öğrenciye köşe verme
Münazara maçları düzenleme
Hazırlıklı veya hazırlıksız konuşma yarışmaları yaptırma
Şiir dinletisi hazırlama çalışmaları
Tiyatro gösterileri yapılmaktadır.
Bu bağlamda öğrencilerin başarısını arttırmak amacıyla:
1. Öğrencilerin motive edilmesine ve hedefler gösterilmesine,
2. Öğrencilerin derste devamlı aktif tutulmasına,
3. Öğretmenlerinde derslerini anlatırken aktif olmalarına,
4. Derslerin teknolojik araçlarla desteklenmesine,
5. Öğrencinin derse hazırlıklı gelmesinin temin edilmesine,
6. Konular anlatılırken güncellenerek ilgi çekici hale getirilmesine,
7. Kitap okuma alışkanlığının arttırılmasına,
8. Önemli yazarların okula davet edilmesine önem verilmiştir.
Türk Dili ve Edebiyatı Dersinin Kazanımları
1. Edebiyatın kültürel ve tarihi olandan hareketle dille gerçekleşen bir güzel sanat etkinliği olduğunu kavratmak,
2. Ulusal ve evrensel değerlerin sanat eseri olan edebi metinlerde zenginleşerek varlıklarını nasıl sürdürdüklerini kavratmak,
3. Türkçenin, Türk ulusunun kimliği olduğunu kavratmak,
4. Türkçenin, tarihi akış içinde yaşanılan medeniyet daireleri çevresinde nasıl zenginleştiğini ve edebiyat dili haline geldiğini kavratmak,
5. Toplumsal hayatın ve her türlü bireysel değerin edebi metinlerde nasıl yansıdığını belirlemek,
6. Okuma zevki ve alışkanlığını geliştirmek,
7. Yeni düşünceler üretebilme yeteneğini geliştirmek,
8. Araştırma, tartışma, anlama, değerlendirme ve yorumlama yeteneklerini geliştirmek,
9. Öğrencilerin sanat zevk ve anlayışlarını geliştirmek,
10. Öğrencilerin Türk ulusunun yaşadığı medeniyet daireleri ile Türk edebiyatının dönemlerini bu günden geçmişe yönelen bir dikkatle değerlendirip yorumlayacak düzeye ulaşmalarını sağlamak.
11. Edebi eserler çevresinde Türk insanının kültür, anlayış ve zevk bakımından gelişmesini kavratmak,
12. Öğrencilerin; kazandıkları yöntem ve dikkatle karşılaştıkları her türlü yazılı ve sözlü metni anlamalarını, değerlendirmelerini ve yorumlamalarını sağlamak,
Sıralanan bu amaçlan gerçekleştirmek üzere, ünitelerde belirtilen kazanım, önerilen etkinlik ve verilen açıklamalar doğrultusunda, metinlerin incelenmesi ve yorumlanmasıyla öğrencilerin;
• Eleştirel düşünme, sorunları çözebilme, yaratıcı düşünme, araştırma-sorgulama, iletişimde bulunma becerilerini kazanmaları, bu becerileri geliştirmeleri hedeflenmiştir.
• Ayrıca öğrencilerin özellikle bilgi teknolojisinin imkanlarını kullanma konularında da beceri kazanmaları düşünülmüştür.
• Edebiyat dersi için hemen her metnin ve her çalışmanın, dilin doğru ve güzel kullanılmasına imkan veren beceriler kazandırdığı da unutulmamıştır.
• Öğrencilerin sözlü ve yazılı anlatımda etkili olabilmenin yollarını fark etmeleri amaçlanmıştır.
ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ:
Sınav, performans çalışması, proje ve uygulamalar 100 tam puan üzerinden değerlendirilir.
Puan değerleri ve dereceleri aşağıdaki gibidir.
Puan |
Derece |
85,00-100 |
Pekiyi |
70,00-84,99 |
Orta |
50,00-59,99 |
Geçer |
0-49,99 |
Geçmez |
Yazılı Değerlendirme:
Yönetmelikte belirtildiği üzere öğrencilerimiz Türk Dili ve Edebiyatı dersinden iki yazılı sınav olacaklardır.
Performans Çalışması Değerlendirme Ölçütleri
• Öğrenciler okulların özelliklerine göre yazılı sınavların dışında proje ve performans çalışması ile topluma hizmet etkinliklerine yönelik seminer, konferans ve benzeri çalışmalar yaparlar.
• Öğrenciler, her dönemde tüm derslerden en az bir performans çalışması, her ders yılında en az bir dersten proje hazırlama görevini yerine getirirler.
• Öğrencilerin ders yılı içinde ulusal ve uluslararası yarışmalarda elde ettikleri başarılar, ilgili dersin proje veya performans çalışması olarak tam puanla değerlendirilir.
• Öğrencilerin derse hazırlıkları, derse aktif katılımları ve dersle ilgili araştırma çalışmaları da performans çalışması kapsamında ayrıca notla değerlendirilir.
Proje Değerlendirme Ölçeği Aşağıda Gösterilmiştir:
GÖZLENECEK
ÖĞRENCİ KAZANIMLARI
|
DERECELER
|
Zayıf
|
Kabul Edilebilir
|
Orta
|
İyi
|
Çok İyi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
I. PROJE HAZIRLAMA SÜRECİ
|
|
|
|
|
|
Projenin amacını belirleme
|
|
|
|
|
|
Projeye uygun çalışma planı yapma
|
|
|
|
|
|
İhtiyaçları belirleme
|
|
|
|
|
|
Farklı kaynaklardan bilgi toplama
|
|
|
|
|
|
Projeyi plana göre gerçekleştirme
|
|
|
|
|
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
II. PROJENİN İÇERİĞİ
|
|
|
|
|
|
Türkçeyi doğru ve düzgün yazma
|
|
|
|
|
|
Bilgilerin doğruluğu
|
|
|
|
|
|
Toplanan bilgilerin analiz edilmesi
|
|
|
|
|
|
Elde edilen bilgilerden çıkarımda bulunma
|
|
|
|
|
|
Toplanan bilgileri düzenlenme
|
|
|
|
|
|
Kritik düşünme becerisini gösterme
|
|
|
|
|
|
Yaratıcılık yeteneğini kullanma
|
|
|
|
|
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
III. SUNU YAPMA
|
|
|
|
|
|
Türkçeyi doğru ve düzgün konuşma
|
|
|
|
|
|
Sorulara cevap verebilme
|
|
|
|
|
|
Konuyu dinleyicilerin ilgisini çekecek şekilde sunma
|
|
|
|
|
|
Sunuyu hedefe yönelik materyalle destekleme
|
|
|
|
|
|
Sunuda akıcı bir dil ve beden dilini kullanma
|
|
|
|
|
|
Verilen sürede sunuyu yapma
|
|
|
|
|
|
Sunum sırasındaki öz güvene sahip olma
|
|
|
|
|
|
Severek sunu yapma
|
|
|
|
|
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
GENEL TOPLAM
|
|
|
|
|
|
Performans Kriterleri:
- Performans notunun biri öğrencinin okuma, yazma, konuşma, dinleme etkinliğindeki başarı ve başarısızlık durumuna göre verilir.Her biri 25 puan üzerinden değerlendirilir.
- İkinci performans notu ise derse aktif katılma(40),verilen ödevlerin vaktinde yapılıp yapılmaması(20),konu testlerindeki başarı anlatılan konudan rahatlıkla soru çözebilen öğrenci etkili bir öğrenme gerçekleştirmiştir bu da onun tekrarlarını ödevlerini yapmada düzenli olduğunu gösterir(20). Öğrencinin sınıfta, öğretmeniyle arkadaşlarıyla olan ilişkilerindeki tutarlılık saygı sevgi anlayışı, akademik dürüstlüğü(20)dikkate alınarak verilir.
ÖĞRETİM PROGRAMLARI
9. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ ÜNİTELERİ
1. Ünite: EDEBİYAT NEDİR?
2. Ünite: HİKÂYE ( ÖYKÜ )
3. Ünite: ŞİİR
4. Ünite: MASA- FABL
5. Ünite: ROMAN
6. Ünite: TİYATRO
7. Ünite: BİYOGRAFİ-OTOBİYOGRAFİ
8. Ünite: MEKTUP / E-POSTA
9. Ünite: GÜNLÜK- BLOG
10. TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ ÜNİTELERİ
1. Ünite: EDEBİYATA GİRİŞ
2. Ünite: HİKÂYE ( ÖYKÜ )
3. Ünite: ŞİİR
4. Ünite: DESTAN - EFSANE
5. Ünite: ROMAN
6. Ünite: TİYATRO
7. Ünite: ANI (HATIRA)
8. Ünite: HABER METNİ
9. Ünite: GEZİ YAZISI
11. SINIF DİL VE ANLATIM DERSİ ÜNİTELERİ
1.Ünite: EDEBİYATA GİRİŞ
2.Ünite: HİKAYE
3.Ünite: ŞİİR
4.Ünite: MAKALE
5.Ünite: SOHBET/ FIKRA
6.Ünite: ROMAN
7.Ünite: TİYATRO
8.Ünite: ELEŞTİRİ
9.Ünite: MÜLAKAT / RÖPORTAJ
TYT TÜRKÇE SINAVI:
1.Ünite: Anlam Bilgisi (Paragraf, Cümle, Sözcük Yorumu)
2.Ünite: Anlatım Biçimleri
3.Ünite: Ses Bilgisi, Yazım, Noktalama
4.Ünite: Yapı Bilgisi
5.Ünite: Sözcük Türleri
6.Ünite: Cümle Ögeleri ve Türleri
7.Ünite: Anlatım Bozukluğu
AYT TÜRK EDEBİYATI SINAVI
1.Ünite: Söz Sanatları
2.Ünite: Şiir Bilgisi
3.Ünite: Yazınsal Türler
4.ÜNİTE:Türk Edebiyatının Dönemleri
a. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı
b. İslamiyet Etkisindeki Türk Edebiyatı
c. Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı
d. Milli Edebiyat
e. Cumhuriyet Sonrası Türk Edebiyatı
ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ SINAV SİSTEMİ VE SORU DAĞILIMI
İki aşamalı sistemde adaylar istedikleri yüksek öğretim programına göre sınavlara katılabilecekler ve yeni sistemde adayların testlerde gösterdikleri başarı önemli hale gelecek. Sınavın birinci aşaması ‘Temel Yeterlilik Testi’’ ortak ve tek bir sınavdır. İkinci aşaması ise ‘’Alan Yerleştirme Sınavı’’ olarak adlandırılan sınavdır.
Temel Yeterlilik Testi sınavında orta öğretimde okutulan ortak derslerin yüksek öğretim açısından temel ve belirleyici olanlarından soru sorulur. Bu sınavda Türkçeden 40 soru sorulacaktır. ‘Alan Yeterlilik Testi’inde Türk Dili ve Edebiyatından 24 soru çözeceklerdir.